NIEUW

Vanaf heden is het ook mogelijk om per telefoon en/of per mail te communiceren over alles wat te maken heeft met samengestelde - en eenoudergezinnen.

Mail naar dvangils@casema.nl of bel met 0162-740588

Hoe ben ik ertoe gekomen om gespreksgroepen te begeleiden voor ouders van samengestelde en eenoudergezinnen en waar komt mijn passie vandaan?
De eerste vraag is eenvoudig te beantwoorden. Ik werd gevraagd door de stichting stiefmoeder nederland om als gespreksleider mee te doen met de eerste stiefmoederdag, nu drie jaar geleden, in Tilburg . Daarna kwam het idee op om gespreksgroepen voor stiefmoeders op te richten in het gehele land en op de vraag of ik daarvoor ook beschikbaar was heb ik positief maar aarzelend geantwoord.
Daarna kwamen dingen in een stroomversnelling. Na eerst voor de stichting te hebben gewerkt kwam de fase waarin ik het zelfstandig wilde gaan doen. Als ervaringsdeskundige (37 jaar full-time stiefmoeder) had het stiefmoederschap ook bij mij onverwerkte sporen achtergelaten zoals frustratie en onbegrip. Door het begeleiden van de gespreksgroepen vond er een loutering plaats van mijn eigen stiefmoederschap en ik merkte dat ook onverwerkte zaken een plaats kregen.
De gesprekken met mijn man over die tijd en onze kinderen werden intenser en er kwam meer begrip voor elkaar en dit zelfs na 35 jaar!!! Hiermee heb ik de passie beschreven die diep in mij nog steeds aanwezig is om mijn ervaringen met anderen te delen. Ik hoop daarmee mensen te laten zien dat het geen gemakkelijke taak is maar dat het zeker de moeite waard is om hierin te investeren.
De universitaire studie Psychologie waarin het gedachtegoed van Nagy, de contextuele benadadering en therapie mij hevig aansprak kwam hierbij uitstekend van pas.
Leeftijd, ervaringsdeskundige, de fase waarin ik mij bevind in het stief(groot)moederschap waardoor het mogelijk is een helicopterview te hebben omdat de meest emotionele fase achter me ligt en de universitaire studie psychologie vormen een ijzersterke combinatie om dit soort werk te kunnen en mogen doen

Over 6 jaar zijn er in Nederland meer samengestelde- en eenoudergezinnen met gedeelde kinderen dan kerngezinnen. Het ziet er nog niet naar uit dat dit snel zal veranderen.
De problemen die zich voordoen in het samengestelde gezin verschillen in principe niet van de problemen in het kerngezin maar worden wel totaal anders beleefd

LOSLATEN

Er zijn vele zaken in het leven die vragen om loslaten (vergeving en vergeten)

Ook al houd je van elkaar, er zijn vele momenten en situaties denkbaar waarbij je elkaar toch behoorlijk kunt kwetsen. Dat kan gebeuren met woorden, (die kun je niet terugnemen) maar ook door dingen te doen, ( een andere relatie of een slippertje). Dan is het moeilijk om het vertrouwen weer op te bouwen maar in elke relatie gebeurt dit in meer of minder ernstige mate. Ook al is er een onuitgesproken opvatting: (onder veel mensen die dit nog niet hebben meegemaakt), dat je dan maar uit elkaar moet gaan. Dat is echter vaak geen oplossing. Uitpraten, vergeven, zand erover, vergeten en opnieuw beginnen, mits beiden dat ook echt willen maakt de relatie sterker, (‘alles wat mij niet vernietigd maakt mij sterker’(filosoof Nietsche)
Moeilijker wordt het als je de dingen innerlijk niet meer kunt loslaten en eigenlijk betekent dit dat je wel kunt maar niet wilt loslaten. Je hebt maar een visie, een gedachte vanuit dezelfde koker. Het wordt een vicieuze cirkel waar je niet uit komt. 'De ex speelt nog een veel te grote rol in je relatie, en oefent als het ware controle uit of (mis)gebruikt de situatie'.
'Stiefkinderen waarmee je een slechte relatie hebt worden altijd gezien vanuit hetzelfde negatieve perspectief, terwijl ze ook andere positieve kanten hebben'.
Geen mens in deze wereld heeft alleen maar negatieve kanten. Iemand die met een borrel op een ongeluk veroorzaakt waarbij vader/moeder van een gezin overlijdt, heeft een verschrikkelijke daad begaan en dat aspect in die persoon mag worden veroordeeld, van die daad mag je afstand van nemen maar niet van de gehele mens. Als diezelfde persoon dan een doodziek iemand met kanker naar de dood begeleidt dan is dat ook een moment van waardering op zijn plaats. Als dit plaatsvindt binnen je eigen kleine familiekring is afstand nemen van het gebeurde maar ook van de persoon vaak het gevolg.( Ik wil er niets meer mee te maken hebben is dan de gemakkelijkste weg) Als je de tijd gegund is dan betekent het vergeven van deze daad (het loslaten van je eigen frustratie) vaak een bevrijding.

Dat kost echter de moed om zaken vanuit een andere invalshoek te gaan zien en in de hectische situatie van het stiefmoederschap in een (vaak) samengesteld gezin is dat niet gemakkelijk en kost tijd, veel tijd.
Voor verandering heb je alleen jezelf nodig. Het is namelijk niet mogelijk om verandering op te leggen een andere persoon, tenzij die dat zelf ook wil!!
Het loslaten (van frustraties, want dat zijn het) is een proces van vallen en opstaan. Balanceren van nemen en geven, vasthouden en loslaten.
Eerlijk zijn tegen jezelf en wat je zegt, denkt en doet in harmonie met elkaar te laten zijn behoedt je voor veel frustraties. Zie de visie van Prein op de weblog
Als je teveel wegdrijft van jezelf kom je vroeg of laat in conflict hiermee.
Sommige futiliteiten worden opgeblazen: 'de kinderen worden eerder afgezet dan was afgesproken', niet iets om je echt druk om te maken maar de onderliggende emotie: 'en zij/hij kan staan en gaan waar hij/zij wil want ik zorg toch wel voor de kinderen'is een beladen emotie, die je moet loslaten. Je hebt nu eenmaal geen grip op het leven van de andere en dat moet je ook niet willen. ‘De stiefkinderen laten alles slingeren en ik zit me te ergeren’. Zij hebben thuis ander waarden en normen. Moeten zich bij jou in het weekend aan de regels houden en dat mag je ook als regel stellen maar… zie het als: ‘wie zich niet ergert maar verwonderd, wordt zeker tachtig en misschien wel honderd’. Laat het los als de kinderen maar eens in de veertien dagen bij je zijn : maak het vooral gezellig maar houd je wel vast aan jouw regels.
'Ik zou zo graag nieuwe spullen willen kopen maar eet nog steeds van het servies van zijn overleden vrouw'. Het is niet het bord waarvan het eten niet smaakt het is de onderliggende emotie: 'ik ben een verlengstuk van haar en wil om mezelf worden gewaardeerd'.
Trap vooral niet in de valkuil dat de situatie nou eenmaal zo is of dat iemand nou eenmaal zo in elkaar zit. Een veelgehoorde kreet ‘ik kan het niet aan'of ‘ ik trek het niet’ betekent niet zelden: ‘ik wil dit niet'. Veranderen is moeilijk, heel moeilijk maar het kan wel.
Tot slot: waak ervoor dat je vrienden uitkiest die een negatieve invloed op je hebben. Begrip voor een bepaalde situatie doet altijd goed. Waak voor 'meepraters' die je alleen maar bevestigen in je frustratie. Dat maakt erg ongelukkig. Vraag je af of dat wel echte vrienden zijn
Eenmaal de kunst van het loslaten geproefd wil je meer want je krijgt er zoveel voor terug, het voelt echt een stuk beter.

Een paar zinnige spreuken die tot nadenken zetten:
‘Grote god laat ik over niemand oordelen voordat ik veertien dagen in zijn/haar schoenen heb gelopen’
en
'Doe wat ge wilt, gekletst wordt er toch'

Loslaten is ook afstand nemen van wat andere personen of je omgeving vinden van jou en wat en hoe je de dingen doet. Met andere woorden: 'hoe belangrijk vind je het om aardig te worden gevonden en hoeveel van jezelf moet je daarop inleveren).

Enkele goede tips:


Vergeef maar vooral vergeet en kom niet op conflicten terug die reeds zijn uitgepraat.
Zoek ontspanning en afleiding, stel je (misschien wel irreele) verwachtingen bij
Zoek zelfbevestiging - dat kan bij goede mensen en in bezigheden die je accu opladen inplaats van leegtrekken. Zen, Yoga, Meditatie zijn, indien het je past, goede hulpmiddelen om te ontspannen.
Zoek ankers om vast te liggen. Richting geef je aan het leven door doelen te stellen die je op korte of lange termijn wilt bereiken. Partner, vrienden, sociale contacten, werk, studie, hobby, sport, kunnen hierbij helpen. Loslaten is slechts de helft van het leven.
Zorg dat wat je dénkt en doet niet te ver af staat van wat je vóelt. Loslaten is beide.
Denk vaker 'ik wil' dan 'het moet' dit laatste versterkt je woede en het maakt je rigide.
Zoek een andere invalshoek - je kunt er altijd nóg weer anders tegenaan kijken. Verplaats in de situatie van de ander dat levert meer begrip op. en meer begrip leidt tot meer tolerantie.

De rol van de vader

Naast de counselling voor stiefmoeders zou ik ook dolgraag de biologische vaders een keer aan het woord laten. Hoe ervaren zij hun partner als stiefmoeder van hun kinderen?
Vaders dienen, zeker als de kinderen alleen de weekends bij hem doorbrengen, de opvoedkundige taken op zich te nemen. In de meeste gevallen wordt de zorgrol toebedeeld aan de nieuwe partner/stiefmoeder. En is dat ook eigenlijk niet de bedoeling van de biologische vader? Hebben zij hun partner gekozen op die zorgende eigenschappen? En als de nieuwe partner zelf ook al kinderen heeft dan is het toch een kleine moeite om ook vaders kinderen te verzorgen cq op te voeden? Heel wat stiefmoeders stappen in die valkuil; om de nieuwe partner te behagen en te worden geaccepteerd door zijn kinderen. En hoeveel vaders voelen zich hier zeer wel bij; zij kunnen weer gaan en staan waar ze willen en sporten op een tijd wanneer het hun past. De nieuwe partner en stiefmoeder maken dat voor hem het leven weer 'normaal' aansluit op zijn 'vorige' leven. Voor stiefmoeders zonder eigen kinderen is het moeilijk een plaats te vinden in het gezin. De kinderen horen bij de vader vanaf het moment van geboorte zijn ze een deel van hem. Als blijkt dat de nieuwe partner toch moeite heeft met het feit dat de stiefdochter van dertien, ongevraagd, haar parfum gebruikt, is dat voor de vader een futiliteit,"waar maak je je druk om"? Voor de nieuwe stiefmoeder voelt het alsof niets meer exclusief van haar is, ze moet haar partner en het huis al delen met zijn kinderen en nu zitten ze ook nog aan haar spullen en hij begrijpt niet dat ze hierover boos wordt.
Vaders rol hierin is tweeledig: naar het kind toe: "je mag ongevraagd geen dingen gebruiken" niet van haar maar ook niet van anderen en naar de partner dat is een egbrek aan respect en naar zijn partner begrip tonen dat ze hierover verbolgen is omdat zij ook recht heeft op een plaats voor haarzelf in dit huis. Dit geldt zowel lettelijk als figuurlijk.

Natuurlijk zoek je als vader een partner die het ook met je kinderen kan vinden maar betekent dit dat ook alle verantwoordelijkheden kunnen worden doorgeschoven naar haar?
Nee natuurlijk niet. Biologische ouders blijven altijd ieder voor zich honderd procent verantwoordelijk voor hun kinderen, dus niet ieder vijftig procent maar honderd! Dat geldt ook nog na een scheiding en deze verantwoordelijkheid kan en mag niet worden overgedragen aan de nieuwe partner.

Rupsje nooitgenoeg

Kinderen hebben hun eigen waarheid, een waarheid die de werkelijkheid vaak vertekent.
"Papa was er met mijn verjaardag nooit". In werkelijkheid is dat slechts tweemaal gebeurd omdat hij voor zijn werk in het buitenland was.
Vaker nog geldt dat ook voor hun beleving van ontvangen liefde en aandacht; ze vinden dat ze in alle opzichten tekort zijn gekomen en, vertekend of niet zij blijven hiervoor de rekening presenteren aan ouders, familie en vrienden. Ze gedragen zich (vaak onbewust) als een parasiet.
Hetgeen hun wordt toegezegd wordt altijd opgerekt; een dagje weg worden er twee. Een vakantie van twee weken naar het buitenland is te kort vanwege de afstand dus dat worden er vier. Geleende dingen komen slechts moeizaam terug en geld wordt liever niet terugbetaald; de verstrekker van de lening heeft het toch niet nodig? De auto nodig? wordt niet gevraagd, soms meegedeeld, maar altijd aangenomen dat dit allemaal kan. De tank benzine weer aanvullen? oh helemaal vergeten. Doe ik een volgende keer wel. En jammer genoeg strekt zich dit uit tot de volwassenheid. Eenmaal op zichzelf wonend zet dit patroon zich voort. Afspraken worden niet nagekomen. Er moet altijd iets worden meegenomen van het ouderlijke huis. De krant die jullie toch al gelezen hebben? een pak koffie of toilletpapier, tampons of panties omdat ze dit net niet in huis hebben, maar ook het min of meer afdwingen van beloftes om al dan niet een bezoek te brengen, te passen op kleinkinderen en onverwacht bezoek met eten en slapen zonder van tevoren afgesproken. Hoezo komt dit moeilijk uit? Ze hebben er in hun eigen beleving gewoon recht op. Als je ze hierop aanspreekt herkennen ze zichzelf totaal niet in dit gedrag.
Ze vinden zichzelf zeer behulpzaam, doen altijd alles voor iedereen kosteloos en vinden dat ze zeer flexibel zijn en al helemaal niet veeleisend. Het lijkt wel of het hun ontbreekt aan elke vorm van zelfreflectie. Als biologische moeder met onvoorwaardelijke liefde voor je kind is dit niet altijd even gemakkelijk en zie je best die vervelende kanten van je kind maar bedekt deze met de mantel der liefde. Misschien begrijp je het ook allemaal wel vanuit een 'moeilijk' verleden. Hoeveel moeilijker is dit voor de stiefmoeder. Zij vind die kinderen 'rupsjesnooitgenoeg' die de rekeningen in de bus van een onschuldige derde posten, die niet verantwoordelijk is voor de vereffening van deze rekeningen. Ze behoren in de postbus van de biologische moeder, maar de loyaliteit aan die biologische moeder verbiedt hun dat. Zij proberen bij de stiefmoeder af te dwingen wat hun biologische moeder hun heeft onthouden!. Ik ken een stiefmoeder die bij gelegenheid erachter kwam dat zelfs haar gouden sieraden werden 'geleend' . Onnodig te vermelden dat dit wel enige boosheid oproept. In dit geval gaat het niet om de gouden sierraden maar om de daarbij behorenden emotie. Een emotie die stiefkinderen en stiefouder nooit kunnen delen.

De onvervulde kinderwens van de stiefmoeder

Lees het boek van Leonie van Mierlo 'uit verwachting'

Het hebben van een kinderwens is niet exclusief iets van stiefmoeders en is van een andere orde dan elke andere wens in het leven omdat het doorgeven van leven onderdeel is van het (voort)bestaan van en op deze aarde. Voor stiefmoeders geldt echter dat hun partner de kinderwens reeds heeft vervuld of zelfs niet meer heeft en dat zij in dit proces vaak alleen staan.


Vaak wordt het leven van mensen en in het bijzonder van vrouwen in grote mate bepaald en gestructureerd door de vervulling van hun kinderwens. Daarmee worden bijna automatisch ook de fasen van het leven ingedeeld. Het krijgen van kinderen, peuters/kleuters schoolgaand naar de middelbare school en daarna aan het werk of nog een verdere opleiding, op kamers etc.. Later worden daar dan nog kleinkinderen aan toegevoegd en dat brengt weer een andere fase met zich mee. Een bepaalde, maar zeer dominante kant van het leven ontrolt zich dus volgens het ons bekende en ‘normale’ patroon waarvan het kader , uitzonderingen daargelaten, eigenlijk al min of meer vaststaat.
Maar is dit ook de, of ieders werkelijkheid? En is er een substituut voor de onvervulde kinderwens?

Ik heb in mijn werk veel gedaan aan trajectbegeleiding. Doelgroep; jongeren en langdurig werklozen. Door intensieve begeleiding werden zij aan een baan geholpen.
Standaardvragen: wie ben je, wat kun je en waar wil je uiteindelijk naar toe? En als je dat duidelijk is wat heb je dan nodig om daar te komen. (scholing, opleiding, praktijkervaring etc.) Veelal waren het vrouwen die zeiden; ik wil een leuke baan; scholing/opleiding hoeft voor mij niet, want ik ga trouwen en dan krijg ik toch kinderen om voor te zorgen. Mijn standaardvraag was daarop; “en stel dat je geen kinderen kunt krijgen”. Verontwaardiging was mijn deel; daarover werd gewoon niet nagedacht.
Ook al hebben veel vrouwen tegenwoordig een hogere opleiding en dito baan toch is het antwoord op deze vraag geen onbelangrijk antwoord. Wordt de kinderwens niet vervuld dan is het niet zo eenvoudig daar een vervanging of andere invulling voor te vinden. Dan kom je al snel terecht bij zingevingvraagstukken n.l., hoe kan ik mijn leven inrichten met een ander doel zodat het toch zinvol en de moeite waard wordt.
De kinderwens wordt pas echt ervaren wanneer het lichaam of erger (en moeilijker) de omstandigheden niet toelaten dat deze wordt ingevuld. In beide gevallen blijft echter staan dat het een wens is, die zoals alle wensen, voorwaardelijk is en niet noodzakelijkerwijs behoeft te worden vervuld.

(Vrouwen die een kinderwens hadden, maar die ook onmiddellijk zagen vervuld omdat de zwangerschap/kinderen zich ook onmiddellijk aandienden, blijven net zoals vrouwen die geen kinderwens hebben uitgesloten van het diepe gekoesterde gevoel; zo graag een kind te hebben).

Omstandigheden, de biologische klok, het lichaam wat x ivf behandelingen heeft afgestoten, vragen om afscheid te nemen van een mooie droom: een kind van jezelf. Iets wat gelijkertijd vraagt om een andere invulling, een andere wens die kan worden waargemaakt. Daarvoor is het absoluut nodig om ook de beperkingen en problemen van het leven met kinderen onder ogen te zien want dit alles wordt vaak geïdealiseerd. Eenmaal kinderen, je krijgt ze alleen in bruikleen, bepalen zij voor een groot deel wat er met je leven gebeurt en hoe dit wordt ingevuld en je eigen wensen komen alleen aan de orde binnen de kaders van die eerder genomen verantwoordelijkheid.
Het moeilijke hierin is dat je deze beperkingen niet kent, niet wil zien en dus ook de ruimte die ‘geen kinderen’ openlaat niet op de juiste waarde kunt waarderen zodat ook de ‘voordelen’ zichtbaar kunnen worden gemaakt en die zijn toch ook echt aanwezig. Dit is moeilijk te vertalen omdat de kinderwens een irrationele emotionele is en de ‘voordelen’ vaak ruimte bieden om rationele wensen in te vullen. Deze vergelijking is een onmogelijke en speelt zich af op een ander niveau.
Gelukkig kan het leven ook heel zinvol zijn zonder kinderen ook al is het moeilijk om dat in deze fase te geloven.
Voor sommigen valt er weinig meer te kiezen en wordt het een proces van verwerking, acceptatie en aanvaarding, voor anderen wel.
Een afwachtende houding aannemen naar de eventuele partner, die geen kinderwens meer heeft en hopen dat je hem nog van gedachten kunt veranderen, lost niet zoveel op. Als de biologische klok niet tikt heb je nog even de tijd. Maar je stelt jezelf daarmee wel afhankelijk en kwetsbaar op. Moeilijke beslissingen moet je in het leven toch altijd zelf nemen. En… niet alles in het leven is maakbaar!! Niemand zal ontkennen dat het echt heel, maar dan ook heel moeilijk is om hierin een weloverwogen beslissing te kunnen nemen maar probeer toch je geluk te koesteren en niet je verdriet.

Tot slot nog een kort woord voor de stiefmoeders die twijfelen, wel of geen kind en allerlei argumenten aanvoeren waarom dan niet. Hun kinderwens is niet prominent aanwezig, (een diepgewortelde kinderwens overstijgt al het andere). Zij vragen zich min of meer alleen af of ze later geen spijt zullen krijgen van hun beslissing om geen biologische moeder te worden.
Op een bijeenkomst over mantelzorg in 1984 sprak hoogleraar en ethicus Helene Depuis, toen net veertig, de volgende woorden "Ik heb op dit moment, weloverwogen besloten om geen kinderen te krijgen, dat kan betekenen dat ik daar later spijt van kan krijgen als mijn vriendinnen oma zijn'. Ik ben me daarvan bewust maar sta op dit moment volledig achter dit besluit omdat ik op dit moment absoluut geen kinderen wil. Als later blijkt dat het toch anders uitpakt dan is dat jammer'. Een mens kan in het leven niet alles hebben". (Kiezen is de helft verliezen).

Stiefmoeders leven in een spagaat

Het leven met andermans kinderen brengt de stiefouder in een spagaat tussen partner en stiefkinderen, tussen stiefkinderen en biologische ouder(s). Vaak hebben zij hierin, helaas ook nog een kataliserende functie. Hierdoor wordt het ook voor de stiefouder moeilijk om bij zichzelf te blijven. Dat geldt niet alleen voor stiefouders. Carry Slee, schrijfster van (kinder)boeken zei ooit: 'in de moeder verliest zich de mens'. Het aanhoudende plichtsbesef dat je het allemaal goed moet doen dringt zich dagelijks op. Wie bepaalt eigenlijk wat 'het goed doen' is. Je (schoon)ouders, familie, vrienden weten het ineens allemaal veel beter, ook hier staan de beste stuurlui, zoals altijd, aan de wal. Ouders dragen ieder honderd procent verantwoordelijkheid voor hun kinderen , ook na een scheiding, en vinden het daarom gewoon om in te leveren ten gunste van de kinderen, denken hier eigenlijk niet bij na. Voor stiefouders is dit geen natuurlijke zaak. Zij zijn niet verantwoordelijk omdat de biologische ouders altijd de verantwoordelijkheid blijven dragen voor hun kinderen. Zij voelen zich echter wel verantwoordelijk en krijgen hiervoor nauwelijks erkenning. De buitenwereld heeft ook nogal wat kritiek; zij zien echter niet de zorg van alledag en wat er zich allemaal voltrekt in het stiefgezin. Ook de bijdrage van de biologische ouders is niet altijd positief. Zo onstaat er, zelfs in stiefgezinnen waar het goed gaat, vaak een vertekend beeld van de werkelijkheid waardoor je als stiefouder toch wat kreupel loopt in je geluk.

Loyaliteit

Kinderen zijn heel flexibel en passen zich vaak moeiteloos aan in verschillende leefsituaties. Ze gedragen zich naar de wensen van de grootouders als ze daar logeren of bij vriendjes en vriendinnetjes. Als ze weer thuis zijn na een weekje logeren bij Opa en Oma kunnen ze een dag of meer bijzonder lastig zijn voor de ouders. Het aanpassen en afscheid nemen van deze andere omgeving vraagt veel energie van de kinderen. Gelukkig kunnen ze in hun eigen vertrouwde omgeving weer tot zichzelf komen en aan hun ouders vertellen hoe zij de tijd elders hebben beleefd.
Hoe anders is dit het geval bij gescheiden ouders waarbij de kinderen met een grote frequentie zich steeds weer moeten aanpassen aan de veranderende leefsituatie bij vader of moeder, al dan niet met (stief)vader/moeder en (stief) broertjes/zusjes. Deze kinderen hebben meestal geen mogelijkheden om zich thuis weer lekker te kunnen laten gaan om weer tot zichzelf te kunnen komen. Zeker niet als beide ouders door een nieuwe relatie onderdeel zijn van een nieuw samegesteld gezin. Hierdoor is het kind zijn eigen vertrouwde thuis kwijtgeraakt. Door de altijd aanwezige verticale loyaliteit tussen kind en ouder en visa versa verbieden zij zichzelf om zich hierover te uiten, voelen dit als verraad aan een der ouders. Dat betekent dat zij steeds meer energie steken om het de beide ouders afzonderlijk naar de zin te maken en ondertussen bekneld raken in een groot loyaliteitsconflict wat zich bij het ouder worden gaat wreken. Ze zijn zichzelf vergeten en hebben getracht te voldoen aan het verwachtingspatroon van de ouders. Hun eigen latente verwachting van het leven (identiteit) is niet tot ontwikkeling gekomen.
En ook voor hun geldt Prein's visie. De gescheiden ouder die denkt dat het allemaal wel meevalt en gelooft dat het kind geen schade ondervindt van de scheiding wordt later ernstig teleurgesteld; ieder kind wordt meer of minder beschadigd bij een scheiding. Om deze schade zoveel mogelijk te beperken moet het kind in staat worden gesteld om de (nietverzorgende) ouder een plaats te geven inclusief de rol die hij/zij speelt in het leven van het kind. Het kind moet leren om de beperkingen/teleurstellingen te benoemen en te accepteren. Dat alles is essentieel voor een gezonde ontwikkeling van het kind en ouders moeten hiervoor de ruimte creeren. Daarna onstaat ook de ruimte om een eventuele stiefouder te accepteren en een plaats te geven in zijn/haar leven. Als dit niet gebeurt blijven de stiefouder en de biologische ouder dezelfde ruimte innemen en alleen dat al geeft (loyaliteits)conflicten.
Alles wat kostbaar voor je is moet je koesteren en zorgvuldig mee omgaan. Menigeen zal beamen dat een kind het meest 'kostbare bezit' is in het leven van ouders. Het is verbazingwekkend te ervaren hoe ouders met hun 'kostbare bezit' omgaan.
zie ook:http://www.mandala.be/psychotherapie/nagy.htm en lees 'de liefdesladder"van Else Marie van den Eerenbeemt.

Verliefd

35 Jaar geleden werd ik verliefd op mijn echtgenoot, een (gescheiden) man met vijf opgroeiende kinderen in de leeftijd van 9-14 jaar en besloot na ampel beraad de sprong te wagen om met hem in zee te gaan. Een jaar daarna waren we getrouwd en was ik full time stiefmoeder. Dat had met name voor mij nogal wat gevolgen. Op zondagmorgen aan de Amstel koffie gaan drinken doe je echt niet even met vijf kinderen en zo zijn er nog wel meer dingen te bedenken daar hoef je echt niet veel fantasie voor te hebben Daarnaast was het delen van tijd en ruimte, dit laatste ook in letterlijke zin, een probleem. Niets was meer van mij alleen. En , behalve het echtelijke bed, niets van ons samen.
Kinderen zijn meestal letterlijk en figuurlijk erg aanwezig maar met vijf in getal is dit zeker het geval. Omdat mijn echtgenoot voor zijn werk veel moest reizen was ik ook nog vaak alleen met opgroeiende en puberende kinderen en dat was lang niet even gemakkelijk. Maar ondanks dat er binnen het gezin weinig tijd en ruimte voor mezelf was ben ik wel de weg gegaan die ik voor mezelf belangrijk vond. Al heb ik hiervoor uiteraard concessies moeten doen. Als kind van vijf jaar verloor ik mijn moeder en mijn vader bleef met dertien kinderen achter. De kans om te studeren was er toen niet maar de wens daartoe bleef aanwezig en toen de situatie veranderde begon ik aan een inhaalmanoeuvre. Ik volgde reeds de avondschool (Mavo) toen ik mijn man ontmoette. Daarna heb ik Havo, onderwijsbevoegdheid en HBO personeelswerk gevolgd. Een groot deel van mijn arbeidzame leven heb ik gewerkt in de sector P&O. Ik vind het erg belangrijk dat je als moeder, maar zeker als stiefmoeder economisch onafhankelijk bent en dat dit de balans in de relatie alleen maar ten goede komt. Een gevleugelde uitspraak van mij in die tijd was dan ook; 'ik heb je alleen nodig om lief voor me te zijn, de rest kan ik zelf".
Als ik mijn positieve bril opzet dan zijn we beiden over veel zaken tevreden. Vanuit een geheel gebroken gezin waarin de moeder het letterlijk en figuurlijk liet afweten zijn de kinderen allen weer ‘goed' terechtgekomen. Ze verdienen allen hun eigen inkomen en problemen met drank, drugs of nog erger, zijn ons bespaard gebleven. De angst daarvoor is wel altijd latent aanwezig geweest. Met alle kinderen en kleinkinderen is er regelmatig contact, maar... kijk je naar het geluk van de kinderen en kleinkinderen dan zie je dat de geschiedenis zich, helaas, herhaalt. Ook hier weer scheidingen, samengestelde gezinnen en gedeelde kinderen. De belangrijkste taak in opvoeden is naar mijn mening dat kinderen leren zichzelf staande te houden en 'jezelf gelukkig voelen' is naar mijn mening daarin een belangrijke pijler. Daarvoor ligt de basis in de eerste kinderjaren en als in die periode je het meest belangrijke wordt onthouden; de onvoorwaardelijke moederliefde dan worden kinderen daardoor wel beschadigd.


Ik heb mij nooit een stiefmoeder gevoeld, heb de moederrol nooit gezocht omdat ik vond en nog steeds vind dat zolang de biologische moeder leeft zij recht heeft op deze titel. Van begin af aan ben ik naar de kinderen een verzorgster geweest die ook haar eigen regels probeerde te handhaven. Maar als je stiefzonen van vijftien/zestien jaar op zaterdagavond uitgaan en laat in de avond bellen of ze bij hun moeder mogen blijven slapen, terwijl hun vader in het buitenland verblijft, verkoop dan maar eens nee, ook al weet je dat daar totaal geen toezicht of controle is.
Dat heeft tot gevolg dat je ook je eigen normen en waarden moet bijstellen omdat je als stiefmoeder geen enkele grip hebt op dit gebeuren.
Maar verleggen kinderen, ongewild, niet altijd je grenzen? Misschien is dat juist ook wel mooi....

In onze relatie hebben we veel energie gestoken omdat we beiden van mening waren en nog steeds zijn dat kinderen alleen gelukkig zijn met gelukkige ouders en jaren later, wanneer de kinderen op zichzelf wonen kun je die stelling omdraaien.

Met drieënvijftig jaar ben ik begonnen aan de studie psychologie aan de open Universiteit Nederland en heb deze met succes afgerond. Gedurende deze boeiende periode was ik lid van het dagelijks bestuur van de studentenraad van de OUNL, met frequente contacten en bijeenkomsten met het college van Bestuur, de VSNU, Iso Lsvb, vaste kamercomissie- en de minister van Onderwijs. In mijn vrije tijd ben ik bezig met het schrijven van een boek met de titel 'Leven in een spagaat' en geef ik workshops meubels stofferen, een wat uit de hand gelopen hobby. Tevens werk ik mee aan een onderzoek voor de stichting stiefmoeders Nederland en neem deel aan de stiefmoederdag op 15 maart a.s. En ga bij wijze van pilot een aantal gespreksgroepen leiden voor de stichting stiefmoeders Nederland.
Doelgroep; stiefmoeders die willen praten over deze speciale problematiek.